Yaklaşan kurban bayramı sebebiyle bir yandan dini görevlerini yerine getirme heyecanı yaşayan insanlar, bir yandan da kurbanlık hayvan seçme telaşı içerisindeler.
Fakat kurban kesme süreci boyunca, yetişkinlerden daha hassas bir psikolojiye sahip olan çocuklarımız için biraz daha dikkatli olmamız gerekiyor. Hem bayramı daha iyi anlamaları hem de yıpranmamaları açısından ailelerin daha bilinçli olması gerekiyor.
Yetişkinler için bir hayvanın kesilip yenilmesini içeren, dinen anlamı büyük olan kurban bayramı, 0-9 yaş arasındaki çocukların gözünden bir hayvanın acı çekerek öldürülmesi anlamına gelebiliyor. Kurbanın kesilmesini görmek, özellikle ölüm, din gibi soyut kavramları anlayamayacak bir yaşta olan çocuklar için oldukça olumsuz deneyimler olabiliyor. Çünkü her ne kadar dini bir görev yerine getiriliyor olsa da bir çocuğun gözünden bu durum ‘bir canlı çaresiz bırakılıp öldürülüyor!’ şeklinde algılanabiliyor.
Özellikle hayvan sevgisinin aşılandığı çocuklar için kafa karışıklığına sebep olabiliyor. Bu sürece maruz kalan çocuklar açısından kurbanı kesmek, kanın akması, hayvanın acı çekmesi gibi durumlar şiddet içerikli davranışları tetikleyebiliyor veya çocuğun kendine, ailesine zarar gelmesinden korkmasını tetikleyerek kaygı oluşturabiliyor. Hatta çoğu zaman ölüm korkusu, alt ıslatma, uyku problemlerine sebep olabiliyor. Bu sebeple kurban kesim süreci boyunca çocukların oradan uzak tutulmasını öneriyoruz.
Kurbanın kesilme anına şahit olmayan bir çocuğa kurban bayramının anlam ve önemi anlatılmalı. Çocuğunuza, kesimin hayvanın canını acıtmadığını, hayvanın eti sayesinde karınlarının doyacağı ve yardıma muhtaç insanlara da yardım edecekleri, herkesin bir arada neşeyle olacağı anlatılarak kurban bayramının sosyal yönleri anlatılmalıdır. Bu sayede çocuk sadece hayvanın ölümüne maruz kalmaktansa bayramın pozitif yönlerini öğrenebilir ve kurban bayramını zihninde güzel bir imgeye dönüştürebilir.
Ve son olarak çocuğun kurbanlık hayvan ile duygusal bağ kurmasını engelleyin çünkü sevdiği, okşadığı bir canlının öldürülecek olması çocuk açısından oldukça olumsuz bir deneyim olacaktır. “Bak, bu senin sevdiğin hayvanın eti, hadi ye.” gibi cümleler kurmayın çünkü çocuğun çok sevdiği canlıyı yemesi oldukça zor ve üzücü bir durumdur. Bunlar da çocuğun korkmasına ve travmatik olarak etkilenmesine yol açabilir.
Çocuklara 9-10 yaşını geçtikten sonra onlara kurban kesim sürecinin dini yönlerinin anlatılmasını öneriyoruz. Bunun Hz. İbrahim’in mükafatlandırılması olduğu, Müslümanların Allah’a bağlılıklarını göstermesi için gerçekleştirilen bir uygulama olduğu anlatılabilir. Bu sayede kurban bayramının amacı çocuk tarafından daha iyi anlaşılabilecektir. Kurban bayramının dini anlamını çocukların 9 yaşından önce anlamlandırmaları oldukça zordur bundan dolayı 9 -10 yaşa kadar kurban bayramının sosyal faydasından bahsetmek çok daha doğru olacaktır.
